Drentse literatuur in kaart gebracht D.G.D. 05-09-2001 en Drentse Courant 06-10-1999

Drentse literatuur in kaart gebracht D.G.D. 05-09-2001 en Drentse Courant 06-10-1999

Drentse geschiedenis

Assen – Voor degenen die nog ietO!illen weten over de historie van Drenthe en voor degenen die nog meer willen weten over dit onderwerp. Vorige week werd het nieuwste boek van Henk Nijkeuter en Paul Brood gepresenteerd. De Drentse geschiedenis. In meer dan honderd verhalen geven zijn zij een beeld van de historie van Drenthe sinds 778. Een periode dus van meer dan 1200 jaar. Het beeld wordt niet door de schrijvers zelf geschetst. Zij hebben onderzoek gedaan in de archieven van het Drents Archief.
Daarin vonden zij verslagen van Drenten die ooggetuige waren van de gebeurtenissen. Nijkeuter en Brood hebben de teksten van deze mensen herschreven in een voor iedereen begrijpelijk Nederlands. Beslist een boek dat het lezen waard is. Vandaar dat wij onderstaand enkele fragmenten weergeven. Waarom Slatius zijn bier in Rolde liet staan. (1623)
Er was een aanslag op Prins Maurits beraamd. De daders werden gepakt, maar Slatius ontkwam. Hij vluchtte naar Rolde. Daar werd een kan bier hem fataal. Toen hij (Slatius red.) te voet in het dorp Rolde, niet ver van Coevorden, kwam, ging hij in een herberg een kan bier drinken. Hier trof hij enige soldaten, die met de wachtmeester Willem Blaauw, wachtten op geld, dat onder geleide van Groningen was verzonden en wat te lang op zich liet wachten. (…) Slatius wist in welke situatie hij verkeerde en kreeg het benauwd. Toen de wachtmeester en de soldaten even niet opletten, stond hij snel op, betaalde zijn- gelag en ging de deur uit. Terwijl hij een volle kan bier liet staan. Toen Blaauw de man met de pij miste en de volle kan bier zag staan, die wel betaald was, kreeg hij het vermoeden dat hij met een verspieder te maken had. Hij ging hem met twee soldaten achterna en haalde hem spoedig in. (…) Het hoeft geen betoog dat Slatius alsnog werd veroordeeld.
Dan is er ook nog de schokkende moord op dominee Ledeboer (1780). De dader van de moord bleek een gedeserteerde soldaat. Ook toen hield men al grote ‘rechercheonderzoeken’. Getuigen uit Boertange, Winschoten, Zuidlaren, Eext en Buinen werden in het onderzoek betrokken. De dader ontliep zijn stiaf niet. Zo is het dat wij assessor, hierover beraadslaagd hebbend met de geconvoceerde Etten, een uit ieder dingspel, recht doende uit naam van de Hoogheid van deze landschap, veroordeelde buiten Assen te wor den gebracht naar de plaats waar men gewoonlijk de executie van criminele justitie uit te voeren. Daar zal hij levend op een rad worden geradbraakt, waarna hem met zijn moordgeweer een slag op het hart zal worden toegebracht en zijn hoofd met een bijl zal worden afgeslagen. het hoofd zal op een pen worden gezet en het i%ûordgeweer tussen het lichaam en het hoofd aan een paal vastgemaakt, ter gruwellijke afschrikking van andere boosdoeners. En tot overmaat van ramp: de delinquent wordt veroordeeld in de kosten van het proces.
Henk Nijkeuter en Paul Brood. De Drentse geschiedenis. Uiteverij van Gennip, Isbn nr. 90-5515544-6, prijs € 18,00